Değerli Mensuplarımız, Öğrencilerimiz ve Mezunlarımız,
Araştırma ve eğitim açısından başarılı ve verimli bir yılı daha geride bırakmış bulunuyoruz. Bu başarıları gerçekleştirmemizi sağlayan ve bir üyesi olmaktan gurur duyduğum ODTÜ Ailesine şükranlarımı sunuyorum.
Üniversitemiz, Atatürkçü, laiklik ilkesine gönülden bağlı ve toplumsal sorumluluk sahibi mensup, mezun ve öğrencileri ile, 51 yıl boyunca laik cumhuriyetimizin güvencesi, ülkemizin bilim ve teknolojideki öncüsü olmuştur. 2007 yılında, bilimsel araştırmalardan elde edilen sonuçlar, kamuoyunun büyük ilgisini çekmiş, yurtiçi ve yurtdışı basının ilgi odağı olmuştur.
ODTÜ Nanofotonik Aygıtlar laboratuvarlarında üretilen gece görüş sistemleri, ithal edilen ürünlerden daha üstün niteliklere sahiptir. Bu laboratuvarda üretilen çift frekanslı sensörler dünyada ilk kez kullanıma sunulmaktadır. Mikro-Elektro-Mekanik Sistemler Laboratuvarımızda, hava yastığı sensörü ve mikrojiroskop gibi pek çok karmaşık sistemler üretilmektedir. ODTÜ-MET üretim tesislerinde basınç, sıcaklık ve soğutmasız kızılötesi sensörler endüstriyel çapta üretilerek sanayimize destek olmaktadır.
Türkiye’nin Avrupa Birliği destekli tek nanoteknoloji projesi olan “SEMİNANO” projesinin başarılı bir biçimde sonuçlanması ile ışığın iletişimde kabloların yerini alması mümkün olabilecektir. Ayrıca bu laboratuvarda üçüncü jenerasyon güneş enerji pilleri geliştirilmektedir ve yakında güneş enerjisinden elektrik elde edilen pencere camları üretilebilecektir.
Polimer kimya laboratuvarında, şeker hastaları ile yatalak hastaların iyileşmesi zor olan kronik yaralarını hızla iyileştirebilen suni deri geliştirilmiş ve patenti alınmıştır. Aynı laboratuvarda geliştirilen nanoteknoloji ürünü kumaşlar sayesinde, yüzeyler mikrop barındırmayacak ve bu kumaşların yıkanmalarına gerek bile kalmayabilecektır.
İletken polimer araştırma laboratuvarlarında geliştirilen plastik kaplamaların yardımı ile radara görünmeyen araçların ülkemizde üretimi mümkün olacaktır.
İletken polimer laboratuvarında, ayrıca televizyon ve bilgisayar ekranları için katlanıp bükülebilen, gerilim altında yeşil renk alabilen bir plastik malzeme üretilmiştir. Dünyada ilk kez, ODTÜ Laboratuvarlarında üretilen bu plastik malzeme için patent başvurusu yapılmış olup, bu buluş uluslararası saygın bir dergiye kapak olacaktır. Aynı laboratuvarda, elektroliz ile üretilen özel bir plastik malzeme yüksek sıcaklıkta suni elmasa dönüştürülmüş ve ODTÜ’nün bu buluşu da patent alma aşamasına gelmiştir.
Ülkemizde üniversite ortamında tasarlanarak üretilen ve görevlerini başarı ile yerine getiren ilk insansız hava araçları, ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği laboratuvarlarında geliştirilmiştir. Isıya duyarlı sensör ve kameralar ile donatılan bu uçaklar, doğal afetlerden, zirai uygulamalara kadar pek çok alanda kullanılacak ve ihraç edilebilecektir.
Biyoteknoloji laboratuvarında üretilen özel polimerler ve geliştirilen teknikler ile insan gözünde kornea tabakasının onarımı mümkün olabilecektir.
Avrupa Birliği’nce desteklenen bir proje kapsamında, yerli hammaddeler kullanılarak, hidrojen gazından elektrik üreten yakıt pilleri geliştirilmiştir.
Her yıl Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirilen “Uluslararası Tasarım Yarışması”nın yüksek prestij ödülünü (İDA 2007), Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’müzden bir öğretim üyemize ait, güneş enerjisinden elektrik üreten çevre dostu bir tekne tasarımı kazanmıştır.
Yalnızca Avrupa’nın en büyük 6 ülkesinde var olan “Araç Çarpışma Deney Laboratuvarı” binasının inşaatı tamamlanma aşamasına gelmiştir. DPT ve Türk Otomotiv Sanayi’nin desteği ile kurulacak olan bu laboratuvar, 2008 yılı Haziran ayında hizmete açılacaktır.
Ülkemizde ilk teknopark kavramını oluşturan üniversitemiz, bugün dünyanın sayılı teknoparklarından birisine sahiptir. ODTÜ Teknokent’te, Galyum Blok ve ODTÜ MET ek binasının da hizmete girmesi ile kapalı alan 87.000 m2’ye ulaşmıştır.
Bugün 3730 personelin çalıştığı bölge içerisinde, eş zamanlı 600 Ar-Ge projesi ile faaliyet gösteren, 216 şirket bulunmaktadır. Son 5 yılda cirosunu 10 kat artırmayı başaran ODTÜ Teknokent, böylece tüm dünyadaki teknokentler içinde (şehir teknoparkları dahil) ilk %17’ye, üniversite içinde kurulmuş olan dünya teknokentleri içinde ise ilk 20’ye girme başarısını göstermiştir.
Üniversitemiz 2007 yılında bilim ve teknoloji konusundaki atılımlarını sürdürürken, eğitim faaliyetleri ve altyapı yenileme çalışmalarını da en üst düzeyde yürütmeyi başarmıştır.
Doktora öğrenci sayımız, 2000 yılında 820 iken, 2007 yılında 2361’e yükselerek toplam öğrenci sayımızın %11’ine ulaşmıştır. Böylece, üniversitemiz, doktora öğrencisi oranı açısından ülkemizdeki liderliğini korumuştur. Doktora öğrencisi sayısındaki gurur verici artışa paralel olarak, yüksek lisans öğrenci sayımız 2000 yılında 2651 iken 2007 yılında 4112’ye ulaşarak, lisansüstü öğrencilerin toplam öğrenci içindeki payı, bu yıl %27 olmuştur.
2005 yılında 8 lisans programı ve 350 öğrenci ile eğitime başlayan ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusunda, 2007-2008 eğitim-öğretim yılında lisans program sayısı 12’ye ve öğrenci sayısı 1000’e ulaşmıştır.
ODTÜ’de, uluslararası öğrenci sayısı 2000 yılında 790 iken bu yıl 1269’a ulaşmış ve ODTÜ bu yıl da ülkemizde uluslararası öğrenci oranı en yüksek üniversite olmuştur. Diğer yandan, ABD ve Avrupa’nın seçkin üniversiteleri ile çift diplomaya yönelik 4 lisans, 3 yüksek lisans, 10 ortak doktora programı başarı ile yürütülmektedir. 2007 yılında Oxford, Carnegie Mellon, Delft, Eindhoven ve Humboldt gibi dünyanın önde gelen üniversiteleri ile imzalanan ortak diploma ve araştırma anlaşmaları ile toplam uluslararası protokol sayımız 331’e ulaşmıştır.
Bu yıl bölümlerimize, araştırma, eğitim, toplumsal hizmet ve uluslararası başarı kriterlerindeki performansları esas alınarak toplam 1.500.000 YTL ek ödenek tahsis edilmiştir. İlk defa 2007 yılında başlatılan bu uygulama önümüzdeki yıllarda da bütçesi artırılarak sürdürülecektir.
Yine bu yıl, 36 yaşının altındaki 6 öğretim üyemize 2006 yılındaki yayın ve atıf sayıları, patent ve ödülleri, yürüttükleri projelerin bütçeleri ve yönetmiş oldukları tezler dikkate alınarak, “2007 Yılı Genç Araştırmacı Başarı Ödülü” verilmiştir.
Öğrencilerimizi en iyi şekilde yetiştiren öğretim üyelerimizin uluslararası başarıları da ayrı bir gurur kaynağımız olmuştur. Üniversitemiz mensupları bu yıl toplam bütçesi 164 milyon Euro olan 87 uluslararası eğitim ve araştırma projesini başarı ile yürütmüşlerdir.
2007 yılı içinde Merkezi Laboratuvar Projesi için DPT’den sağlanan 4.200.000 YTL civarındaki ek destekle, Ar-Ge Eğitim ve Ölçme ile Moleküler Biyoloji - Biyoteknoloji Ar-Ge Merkezlerinde kullanıma sunulmak üzere 200 keV Geçirimli Elektron Mikroskobu (FE-TEM) ve örnek hazırlama ekipmanları, Taramalı Prob Mikroskobu, X‑Işını Difraktometresi (XRD), X Işını Floresan Spektrometresi (XRF), sıvı azot üretim cihazı, Ultrasantrifüj, Yüksek Hız ve Yüksek Kapasiteli Santrifüj, değişik hacimlerdeki fermentörler satın alınarak mevcut alt yapı daha da güçlendirilmiştir. 2008 yılı başında gelmesi beklenen cihazlar, kurulum ve gerekli eğitimleri takiben kullanıma sunulacaktır. Merkezi Laboratuvarın her iki birimine analiz ve ölçüm için 2007 yılı içinde yapılan 1050 başvuru karşılığında yaklaşık 6500 örnek incelenmiştir. Cihazların alım aşamasında, yoğun araştırma ve eğitim faaliyetlerine rağmen komisyonlarında görev alarak özveri ile çalışan öğretim üyelerimize teşekkür ederim.
2007’de ODTÜ Teknokent aracılığıyla atılan adımlardan biri de “Teknoloji Yatırımcıları Ağı Derneği”nin kurulmasıdır. ODTÜ mezunları ve ODTÜ Teknokent’in başarılı yöneticilerinin ‘yatırımcı’ sıfatıyla üye olduğu dernek, teknoloji tabanlı girişimcilerle yatırımcılar arasında bir köprü görevi görmektedir. Derneğin ilk etkinliği, Kasım ayında “Girişimci Yatırımcı Zirvesi” adıyla gerçekleştirilmiştir. Yurtdışından alanında uzman 20’ye yakın konuşmacının yer aldığı etkinlikte, erken dönem finansman sorunu yaşayan girişimciler için çözüm yolları tartışılarak Avrupa’daki başarı örnekleri değerlendirilmiştir. Bu forumda, Türkiye’de girişimcilerin yaşadığı finansal sorunlara yeni yaklaşımlarla çözüm seçenekleri geliştirilmiştir.
Yine bu yıl içerisinde ODTÜ Teknokent bünyesinde faaliyete geçen “Teknoloji Transfer Ofisi” üniversite ve sanayi arası önemli bir iletken role sahip olmuştur. Merkez, akademik bilginin sanayi ile paylaşımını ve böylece bilgiye uygulama alanında değer kazandırılmasını hedeflemektedir. Bu yıl öğretim üyelerimizin araştırmalarını fikri mülkiyet haklarına dönüştürmek üzere üniversitemizce 6 uluslararası patent başvurusu yapılmıştır.
Üç yıldır yapılmakta olan “Yeni Fikirler Yeni İşler” (YFYİ) yarışmasına bu yıl da öğrencilerimiz büyük ilgi göstermiştir. Finale kalan dört gruptan birinci olan öğrencilerimizin projesi, jeokimya tabanlı, enerji hammaddesi arama ve Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) çalışmalarında, hidrokarbon zenginliği veya kirlilik anomalilerinin tespiti için yöntemler geliştirilmesi ve modellenmesi konusundadır.
Üniversitemizin atıf indekslerine giren dergilerde yayımlanan makale sayısı 2007’de 700’e ve kişi başına yayın ortalaması 0,9’a ulaşmıştır. Uluslararası yayınlarımızın atıf sayılarının artmasına yardımcı olmak amacı ile atıf indekslerinde yer alan dergilerde yayınlanan makale ödülleri derginin etki faktörüne bağlı olarak ilk kez bu yıl iki veya üç kat olarak verilmiştir.
2001 yılında başlattığımız ve hızla genişleyen Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı, 2007 yılında 31’i Türkiye’den olmak üzere, Kırgızistan, Azerbaycan, Kazakistan ve KKTC’yi kapsayan toplam 40 üniversiteye ulaşmıştır. Bu programda bugün itibariyle 645 öğretim üyesi adayı ODTÜ’de doktora çalışmalarını sürdürmektedir.
Toplum ve Bilim Projesi kapsamında bu yıl temin edilmiş olan iki adet Bilim Otobüsü deney setleri ile donatılarak, yurt sathında 24 okul ziyaret edilmiş ve gençlere bilim sevgisi aşılanmaya devam edilmiştir.
Bilim ve teknolojiyi her yaşta insanımıza sevdirme ve ilgi uyandırma görevini üstlenen ODTÜ, bu amaç ile 50 farklı konuda, geniş kitlelere hitap eden, kolay anlaşılır “Toplum Bilim Kitapları” yayınlamaya devam etmiştir. Bu kitaplardan 21 adedinin baskıları tamamlanmış ve kitapçılara dağıtımı yapılmıştır. Bu yıl Üniversitemize yüksek başarımlı bir paralel bilgisayar sistemi alınmış olup, sistem Ocak 2008 itibari ile öğretim üyelerimizin kullanımına sunulacaktır.
Üniversitemiz, gelişen bilişim teknolojilerinin eğitim, araştırma ve yönetim faaliyetlerinde etkili olarak kullanılmasına yönelik atılımlarını sürdürmektedir. ODTÜ, TR-GRİD'in en geniş bilgisayar altyapısına ve en yüksek kapasiteli erişim olanağına sahiptir. E-Üniversite çalışmalarımız kapsamında yürütülen Akıllı Kimlik Kartı projesi, Elektronik Cüzdan uygulamaları 2007 yılında yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. ODTÜ Kütüphanesi, kullanıcılarına Türkiye’nin en zengin elektronik koleksiyonuna erişim sağlamaya devam ederken, bu yıl da basılı koleksiyonuna 20.000’i aşan sayıda yeni kitap eklemiş olacaktır. Kütüphane binamızda, üç yıllık bir program kapsamında yürüttüğümüz okuyucu salonlarını ve hizmet mekânlarını yenileme çalışmalarımız tamamlanmıştır.
Üniversitemizin eskiyen altyapısını yenileme çalışmaları 2007 yılında da devam etmiştir. Bina içlerindeki yıpranmış olan elektrik, internet, telefon ve aydınlatma sistemlerinin bir plan dahilinde yenilenmesi sürdürülmüştür. Isı kaybını en aza indirmek amacıyla binaların pencerelerinin ısı yalıtımlı camlar kullanılarak değiştirilmesine bu yıl da devam edilmiştir. Üniversitemizdeki binaların ısıtma sistemlerinin üçte birinin otomasyonu tamamlanmıştır.
Dövme ve Kriptoloji Laboratuvarları hizmete alınmış ve Bilgisayar Enformatik Enstitüsü’nün A blok inşaatı bitirilmiştir.
Yabancı Diller Yüksek Okulu (YDYO) tarafından kullanılan barakalar yıkılmış ve yerine yapılan yeni derslik binası ile Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi için yapılan bina hizmete alınmıştır. Ayrıca, barakaların yerine yapılan ikinci YDYO binasının büyük bir kısmı tamamlanmıştır. Bir bölümü MODSİMMER tarafından diğer bölümü ise Araştırma Laboratuvarı olarak kullanılacak bina ile Çarpışma Test Laboratuvar binasının temelleri atılmış ve ilk kat kaba inşaatları tamamlanmıştır.
Başarılı mezunlarımızdan Dr. Yalçın Ayaslı ve Dr. Serpil Ayaslı’nın Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü için inşa ettirerek Üniversitemize bağışlayacağı “Ayaslı Araştırma Merkezi”nin projeleri tamamlanmakta olup temeli yakında atılacaktır. Bu bina, penceresi ve çatısı güneş enerji pilleri ile kaplı, kendi elektriğini üreten, çevre dostu bir yapı olacaktır.
ODTÜ Ailesinin Değerli Üyeleri,
Üniversitemizin 2007 yılı içinde bilim ve teknoloji alanındaki atılımları bizlere gurur vermiştir. Hızla büyüyen Merkezi Laboratuvarımız, bilişim ve kütüphane altyapısındaki önemli gelişmeler ve lisansüstü öğrenci sayımızdaki artış ile, ülkemizde bilim ve teknolojide Üniversitemizin tartışmasız önderliği de pekişecektir.
Özverili çalışmaları ile ülkemizde örnek bir kurum olmamızı sağlayan değerli akademik ve idari personelimiz ile öğrenci ve mezunlarımıza, 2008 yılında sağlık, mutluluk ve başarılar diliyor, sevgi ve saygılarımı sunuyorum.
Prof.Dr.Ural Akbulut
Rektör |
